Oργανωσιακή δομή

Η οργανωσιακή δομή ενός οργανισμού / επιχείρησης είναι παράγοντας, ο οποίος μπορεί να επηρεάσει την διαθεσιμότητα των πόρων όπως επίσης και τον τρόπο διοίκησης των έργων. 

Υπάρχουν διάφορες δομές οργάνωσης με πιο συχνά συναντόμενη αυτήν της "λειτουργικής οργάνωσης".  Η οργάνωση αυτή βασίζεται στις επιχειρησιακές λειτουργίες. Έτσι το διαθέσιμο προσωπικό διαμοιράζεται ανά λειτουργία, όπως προσωπικό παραγωγής, πωλήσεις, προσωπικό μάρκετινγκ, μηχανικοί, λογιστές, ανώτατη διοίκηση κλπ. Κάθε μια από τις λειτουργίες δύναται να διαχωριστεί σε μικρότερα τμήματα ανάλογα με την εξειδίκευση της (πχ δημόσιες σχέσεις, νομικές υπηρεσίες κλπ).  Η λογική της εν λόγω μορφής οργάνωσης συνίσταται στο ότι οι θέσεις εργασίας που αφορούν στην ίδια επιχειρησιακή λειτουργία, είναι περισσότερο αλληλοεξαρτώμενες μεταξύ ους, και συνεπώς απαιτούν μεγαλύτερο συντονισμό. Ταυτόχρονα η κάθε επιχειρησιακή λειτουργία συνεπάγεται εξειδικευμένες γνώσεις και ικανότητες. Έτσι με την ομαδοποίηση επιτυγχάνεται μεγαλύτερος βαθμός εξειδίκευσης και αποτελεσματικότητας και επομένως καλύτερη αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού. Όπως γίνεται φανερό η "λειτουργική οργάνωση" είναι ιεραρχική δομή όπου κάθε εργαζόμενος έχει προϊστάμενο σαφώς ορισμένο. Στην περίπτωση της οργάνωσης αυτής κάθε λειτουργική μονάδα αναπτύσσει τα projects της ανεξάρτητα από τις άλλες λειτουργικές μονάδες.

Πηγή: http://www.businessmate.org/Article.php?ArtikelId=184

Η δόμηση κατά Project / προϊόν / υπηρεσία (ανάλογα με τον κλάδο της επιχείρησης) αποτελεί την πιο σημαντική εναλλακτική μορφή έναντι της "λειτουργικής οργάνωσης". Σύμφωνα με την μορφή αυτή το κριτήριο ομαδοποίησης των θέσεων εργασίας είναι το Project / προϊόν / υπηρεσία ή ομάδες αυτών, οι δε Project Managers έχουν μεγάλο βαθμό ελευθερίας.

Πηγή: http://www.eeul.com/w/index.php?title=Organizational_theory&oldid=2973

Άλλη μορφή οργάνωσης που απαντάται είναι αυτή που συνδυάζει χαρακτηριστικά "λειτουργικής οργάνωσης" και χαρακτηριστικά οργάνωσης προσανατολισμένα στα έργα. Η οργάνωση αυτή ονομάζεται με τον όρο matrix ή "μητρική οργάνωση". Έτσι σύμφωνα με τον δόμηση αυτή, η επιχείρηση / οργανισμός υποδιαιρείται σε τμήματα κατά λειτουργία, δηλαδή παραγωγής, πωλήσεις, μάρκετινγκ, μηχανικοί, λογιστές, ανώτατη διοίκηση κλπ. Οι θέσεις που αφορούν καθεμία από αυτές τις λειτουργίες  τοποθετούνται στο ίδιο τμήμα. Ταυτόχρονα όμως ή επιχείρηση / οργανισμός υποδιαιρείται σε τμήματα κατά προϊόν ή υπηρεσία ή γεωγραφική περιοχή ή μεγάλα έργα και οι θέσεις εργασίας που αφορούν την κάθε υποδιαίρεση ομαδοποιούνται σε ένα ενιαίο τμήμα. ΄Έτσι μια θέση εργασίας ανήκει ταυτόχρονα σε δύο τμήματα: σε αυτό που αφορά σε συγκεκριμένη επιχειρησιακή λειτουργία και σε τμήμα που αφορά σε συγκεκριμένο προϊόν / υπηρεσία / έργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κάθε εργαζόμενος στην παρούσα δόμηση αναφέρεται σε δύο προϊσταμένους.
Άλλο χαρακτηριστικό της "μητρικής οργάνωσης" είναι ότι μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε ισχνές, ισόρροπες ή ισχυρές ανάλογα με τον σχετικό βαθμό "δύναμης" και "επιβολής" αποφάσεων από το λειτουργικό μέρος της οργάνωσης προς τους Project Managers.
Οι ισχνές "μητρικές οργανώσεις" διατηρούν τα περισσότερα χαρακτηριστικά της "λειτουργικής οργάνωσης" και ο ρόλος του Project Manager είναι κυρίως συντονιστικός. Στην εκδοχή αυτή ο βαθμός ελευθερίας του Project Manager είναι περιορισμένος και δεν δύναται να λαμβάνει ο ίδιος αποφάσεις.

Πηγή: http://www.eeul.com/w/index.php?title=Organizational_theory&oldid=2973

Στην εκδοχή των ισόρροπων "μητρικών οργανώσεων" ο βαθμός ελευθερίας του Project Manager είναι βελτιωμένος σε σχέση με την προηγούμενη εκδοχή. Μπορεί να παίρνει αποφάσεις έως ένα βαθμό, έχει κάποιες αρμοδιότητες και αναφέρεται απ' ευθείας στην ανώτερη διοίκηση.

Πηγή: http://www.eeul.com/w/index.php?title=Organizational_theory&oldid=2973

Τέλος στην εκδοχή των ισχυρών "μητρικών οργανώσεων" ο Project Manager έχει σημαντικές ελευθερίες και σχετική δύναμη να αποφασίζει και να διοικεί τα έργα του.

Πηγή: http://www.eeul.com/w/index.php?title=Organizational_theory&oldid=2973

Βιβλιογραφία

1. Μπουραντάς Δ.; (2002); Μάνατζμεντ: Θεωρητικό υπόβαθρο - Σύγχρονες πρακτικές; Αθήνα. Εκδόσεις Μπένου