Μανατζμεντ - Εξωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων

Ο φυσικός κόσμος στον οποίο γεννιούνται, λειτουργούν, αναπτύσσονται ή και καταστρέφονται οι επιχειρήσεις συναποτελείται από διάφορους παράγοντες, οι οποίοι  επηρεάζουν άμεσα την ύπαρξη τους (Bateman T., Snell S., 2007). Οι παράγοντες αυτοί συνήθως αλλάζουν κατάσταση με την πάροδο του χρόνου. Οι μεταβάσεις από την μια κατάσταση στην άλλη διαμορφώνουν το έξω από την επιχείρηση περιβάλλον και δημιουργούν ευκαιρίες ανάπτυξης (Opportunities) ή και απειλές (Threats) για την ύπαρξη και την λειτουργία της (Παπαδάκης Β.; 2007). 'Ολη αυτή η αέναη διαδικασία εισαγάγει αβεβαιότητα και αυξάνει το βαθμό πολυπλοκότητας και μεταβλητότητας του συστήματος. Οι επιχειρήσεις όπως είναι αναμένόμενο προσπαθούν να μειώσουν την αβεβαιότητα κατά το δυνατό αφενός μελετώντας τις αλλαγές ή "τα σημάδια" του έξω από αυτές περιβάλλον, αφετέρου να προσπαθώντας με τις ενέργειες τους να επηρεάσουν το περιβάλλον τους.(Τερζίδης, 2004)

Το εξωτερικό περιβάλλον μπορεί να διαχωριστεί σε δύο υποκατηγορίες:

• Το ευρύτερο εξωτερικό περιβάλλον ή μάκρο-περιβάλλον

• Το άμεσο εξωτερικό περιβάλλον ή μίκρο περιβάλλον

Στο ευρύτερο εξωτερικό περιβάλλον νοούνται οι παράγοντες που σχετίζονται με α) το πολιτικό -  ρυθμιστικό περιβάλλον β) το οικονομικό περιβάλλον γ) το κοινωνικό , δ) το τεχνολογικό περιβάλλον ε) το περιβαλλοντολογικό περιβάλλον στ) το νομικό περιβάλλον

 

Αναλύοντας η επιχείρηση τα στοιχεία αυτά μπορεί να διαβλέψει τις μελλοντικές τάσεις στο ευρύτερο περιβάλλον της (λ.χ. οικονομική κρίση, τεχνολογική καινοτομία, κοινωνική σύγχυση κλπ)

Για την ανάλυση του μίκρο – περιβάλλοντος χρησιμοποιείται η ανάλυση των πέντε δυνάμεων του Porter (1985). Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό πέντε δυνάμεις καθορίζουν τον ανταγωνισμό: α) η απειλή εισόδου νέων επιχειρήσεων στον κλάδο β) η απειλή από υποκατάστατα προϊόντα γ) η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών δ) η διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών ε) η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των υπαρχουσών επιχειρήσεων.

Οι δυνάμεις αυτές προσδιορίζουν την ένταση του ανταγωνισμού σ' ένα κλάδο.

Έμμεσο και άμεσο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης
Πηγή: Στειακάκης & Κατζός (2002)

Ένας από τους βασικότερους λόγους που μας επιβάλει την ανίχνευση του περιβάλλοντος είναι ο εντοπισμός νέων ευκαιριών και η αξιοποίηση τους για την επίτευξη κέρδους (Kotler P.; 1999). Γενικά υπάρχουν τρεις πηγές ευκαιριών: α) ο εφοδιασμός με κάποιο προϊόν που είναι σε έλλειψη β) ο εφοδιασμος με κάποιο προϊόν που υπάρχει μεν, αλλά με ένα διαφορετικό και καλύτερο τρόπο γ) ο εφοδιασμός με ένα εντελώς νέο προϊόν.

Βιβλιογραφία

1. Bateman T., Snell S.; (2007); Management: Leading & Collaborating in a Competitive World; McGraw Hill Seventh Edition 
2. Παπαδάκης Β.; (2007);Στρατηγική των επιχειρήσεων: Ελληνική και Διεθνής εμπειρία.; Αθήνα; Εκδόσεις Μπένου 
3. Porter M.; (1985); Competitive Advantage: Creating and sustaining superior performance; New York; Free Press
4. Kotler P.; (1999); Kotler on marketing; New York; Free Press
5. Τερζίδης Κ.;(2004); ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Στρατηγική προσέγγιση; Αθήνα: Σύγχρονη εκδοτική
6. Στειακάκης Ε.,  Κατζός Ν.; (2002), Management Μια σύγχρονη άποψη; Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτη 
7. Θερίου Ν.; (2005); Στρατηγική διοίκηση επιχειρήσεων; Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική