Ας μοιραστούμε πράγματα...

ERP σε Περιβάλλον Πολυπλοκότητας: Ο Ενορχηστρωτής ή το Επίκεντρο της Αποδιοργάνωσης;

Τα συστήματα ERP (Enterprise Resource Planning) υποσχέθηκαν από την αρχή ένα πράγμα: ενιαία εικόνα και βελτιστοποίηση. Η υπόσχεση αυτή, ωστόσο, δοκιμάζεται κάθε φορά που μια μεγάλη επιχείρηση επιχειρεί να χωρέσει την οργανωτική της πολυπλοκότητα μέσα σε ένα ενιαίο πληροφοριακό πλαίσιο. Η ερώτηση δεν είναι πια αν το ERP είναι χρήσιμο, αλλά αν μπορεί να αντέξει την ίδια την επιχείρηση.

Σε θεωρητικό επίπεδο, ένα σύστημα ERP λειτουργεί ως «ψηφιακός νους» που διαχειρίζεται ενιαία τις διαδικασίες — από την προμήθεια πρώτων υλών μέχρι τη μισθοδοσία και την τιμολόγηση. Όμως, όσο οι οργανισμοί μεγαλώνουν, μεταβάλλονται, συγχωνεύονται ή επεκτείνονται σε νέες αγορές, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η διατήρηση αυτής της ενότητας. Η πολυπλοκότητα δεν είναι μόνο λειτουργική· είναι και πολιτισμική, γεωγραφική, νομική και τεχνολογική.

Παράδειγμα: Μια πολυεθνική με έδρα στην Ευρώπη και θυγατρικές σε τρεις ηπείρους μπορεί να χρειάζεται διαφορετικούς φορολογικούς κανόνες, τοπικές λογιστικές πρακτικές και ξεχωριστούς κύκλους παραγωγής. Αν προσπαθήσει να εφαρμόσει ένα ενιαίο ERP, κινδυνεύει είτε να επιβάλει «με το ζόρι» ενιαία διαδικασία, είτε να χτίσει εξαιρέσεις που ακυρώνουν το όφελος της ενοποίησης.

Εδώ εμφανίζεται η ιδέα του modular ERP — όχι πια ένα μονολιθικό σύστημα, αλλά μια «δέσμη» από loosely-coupled modules με ανοιχτά APIs που επικοινωνούν μεταξύ τους και επιτρέπουν ευελιξία. SAP, Oracle και Microsoft ήδη κινούνται προς αυτή την αρχιτεκτονική, με πλατφόρμες όπως S/4HANA, Fusion και Dynamics 365. Η ίδια η έννοια του composable enterprise στηρίζεται στην αρχή ότι ο ψηφιακός πυρήνας πρέπει να συναρμολογείται ανάλογα με τις ανάγκες.

Το ερώτημα είναι όμως και ανθρώπινο. 'Οταν οι διαδικασίες που ενσωματώνει το ERP είναι θολές, αντιφατικές ή και αμφισβητούμενες, το ίδιο το ERP γίνεται μέσο αναπαραγωγής της σύγχυσης. Αν δεν υπάρχει κοινή γλώσσα λειτουργίας, τότε η «ψηφιοποίηση του χάους» δεν οδηγεί σε λύση – αλλά σε στασιμότητα. Η εμπειρία δείχνει πως σε πολλές μεγάλες επιχειρήσεις, η εισαγωγή ERP συνοδεύτηκε από αντιστάσεις, παρακάμψεις και τελικά… spreadsheets.

Η λύση δεν βρίσκεται ούτε στην απόλυτη αυτοματοποίηση ούτε στην κατάργηση της πολυπλοκότητας, αλλά στην εξισορρόπηση σχεδιασμού και κατανόησης:

• να ενσωματώνεται τοπική λειτουργική γνώση,
• να υπάρχουν εξειδικευμένοι χρήστες-υπεύθυνοι ανά τμήμα που να λειτουργούν ως γέφυρα ανάμεσα στο ERP και στις καθημερινές λειτουργίες,
• και κυρίως να ενθαρρύνεται η προσαρμογή χωρίς να υπονομεύεται η συνέπεια.

Το ERP μπορεί να είναι ενορχηστρωτής. Αλλά απαιτεί συμφωνημένη παρτιτούρα και πρόβα.

---

Βιβλιογραφία

• Monk, E., & Wagner, B. (2013). Concepts in Enterprise Resource Planning. Cengage Learning.
• Jacobs, F. R., & Weston Jr, F. C. (2007). Enterprise resource planning (ERP)—A brief history. Journal of Operations Management, 25(2), 357–363.
• Gartner (2020). Composable ERP: A Strategy for the Modern Digital Business.
• Davenport, T. H. (1998). Putting the enterprise into the enterprise system. Harvard Business Review.
• Deloitte Insights (2022). The rise of modular ERP: Building digital agility.