Σε κάθε μεθοδολογία ευέλικτης ανάπτυξης, από το Scrum έως το Kanban, ο αόρατος αλλά καθοριστικός παράγοντας δεν είναι η διαδικασία αλλά οι σχέσεις. Η Agile υπόσχεται γρήγορη προσαρμοστικότητα, συνεχές feedback και υψηλή αυτονομία, αλλά όλα αυτά καταρρέουν αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της ομάδας. Η εμπιστοσύνη, λοιπόν, είναι η πραγματική «υποδομή» που επιτρέπει στην ευελιξία να αποδώσει.
Στο καθημερινό stand-up, η διαφορά ανάμεσα σε μια ομάδα που απλώς «παρίσταται» και σε μια ομάδα που «συμμετέχει» ενεργά, έγκειται στο αν τα μέλη αισθάνονται ασφαλή να μοιραστούν ρίσκο, αστοχίες ή καθυστερήσεις. Η ψυχολογική ασφάλεια, όπως την ορίζει η Amy Edmondson (1999)— δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προαπαιτούμενο για αυθεντική συνεργασία. Αν ένα μέλος φοβάται την έκθεση, το feedback γίνεται επιφανειακό και τα πραγματικά προβλήματα θάβονται κάτω από δείκτες απόδοσης.
Παραδείγματα αποτυχημένων Agile μετασχηματισμών είναι γεμάτα από ιστορίες μικροδιοίκησης (micromanagement), όπου το autonomy μεταφράστηκε ως απουσία καθοδήγησης ή, χειρότερα, ως ελεύθερη πτώση χωρίς δίχτυ. Η εμπιστοσύνη δεν σημαίνει απουσία εποπτείας — σημαίνει παρουσία κατανόησης, σαφών ρόλων και συμφωνημένων πλαισίων (όπως ένα definition of done που είναι κοινώς αποδεκτό, και όχι επιβεβλημένο από έναν manager).
Ένα απλό αλλά αποκαλυπτικό τεστ εμπιστοσύνης σε μια ομάδα είναι το πώς αντιμετωπίζονται τα σφάλματα. Σε μια ώριμη Agile κουλτούρα, το σφάλμα είναι εργαλείο μάθησης· γίνεται αντικείμενο συλλογικής ανασκόπησης (retrospective), όχι ατομικής επίπληξης. Το αντίθετο οδηγεί σε καλλιέργεια σιωπής και επιφανειακής προσαρμογής, δηλαδή στην αποτυχία.
Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με «σεμινάρια ενσυναίσθησης» αλλά με συνεχείς πράξεις: pair programming, διαφανής κατανομή φόρτου εργασίας, συστηματική ακρόαση στις retrospectives και αποδοχή διαφορετικών απόψεων στα planning sessions. Επιπλέον, η ενσυνείδητη ενδυνάμωση όλων των ρόλων —όχι μόνο των developers, αλλά και των Product Owners και Scrum Masters— προάγει τη συνεργασία ως οριζόντια ευθύνη και όχι ως κατακόρυφη εξουσία.
Ο τρόπος που μια ομάδα απαντά στην ερώτηση «Τι πήγε στραβά και πώς θα το αποφύγουμε την επόμενη φορά;» φανερώνει αν η εμπιστοσύνη είναι οργανική ή επικοινωνιακή βιτρίνα. Όταν οι λέξεις και οι πράξεις συμπίπτουν, τότε το Agile παύει να είναι ένα σύνολο πρακτικών και μετατρέπεται σε τρόπο ύπαρξης.
Η τεχνολογική ευελιξία απαιτεί ανθρώπινη σταθερότητα. Η εμπιστοσύνη σε μια ομάδα δεν φαίνεται στα Jira boards, αλλά στο αν οι άνθρωποι νιώθουν ότι μπορούν να σταθούν αυθεντικοί πίσω από τα avatars τους. Τότε επιτυγχάνεται η αληθινή ταχύτητα, όταν δεν χάνεται ενέργεια στο να προστατεύεις την εικόνα σου.
Βιβλιογραφία
- Edmondson, A. (1999). Psychological Safety and Learning Behavior in Work Teams. Administrative Science Quarterly.
- Denning, S. (2018). The Age of Agile: How Smart Companies Are Transforming the Way Work Gets Done. AMACOM.
- Laloux, F. (2014). Reinventing Organizations. Nelson Parker.
- Schwaber, K., & Sutherland, J. (2020). The Scrum Guide.
- Dingsøyr, T., Moe, N. B., & Faegri, T. E. (2018). Agile Teamwork. In Agile Software Development (pp. 113–134). Springer.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου