Ας μοιραστούμε πράγματα...

 Όταν το Agile Συγκρούεται με την Ιεραρχία: Η Αλλαγή που Δεν Χωράει σε Πλαίσιο

Η ευέλικτη (Agile) διοίκηση διατρέχει τον κίνδυνο να παραμείνει ένα τοπικό, τεχνικό εργαλείο αν δεν αγκαλιαστεί από ολόκληρο τον οργανισμό ως συνολική φιλοσοφία λειτουργίας. Ο Stephen Denning (2015) καταδεικνύει ότι οι προσπάθειες υιοθέτησης του Agile συναντούν συστημική αντίσταση, όταν συγκρούονται με μια διοίκηση που παραμένει προσανατολισμένη στην ιεραρχία και τον στόχο της βραχυπρόθεσμης κερδοφορίας.

Η βασική ιδέα του Agile —ότι ο πελάτης είναι το κέντρο βάρους της οργάνωσης και όχι το συμφέρον των μετόχων— παραμένει ριζικά ξένη προς τη λογική του «ο manager ξέρει καλύτερα». Σε πολλές επιχειρήσεις, το Agile υιοθετείται στο επίπεδο των ομάδων, ενώ τα ανώτερα διοικητικά στρώματα εξακολουθούν να αξιολογούν βάσει του ετήσιου P&L ή της τιμής της μετοχής. Αυτό δημιουργεί μόνιμη τριβή μεταξύ των αξιών, καθιστώντας τις επιμέρους πρωτοβουλίες επισφαλείς.

Παράδειγμα αποτελεί η υιοθέτηση πλαισίων όπως το SAFe (Scaled Agile Framework), τα οποία, σύμφωνα με τον Denning, επιχειρούν να προσαρμόσουν το Agile στη λογική του command-and-control, καταλήγοντας τελικά να διαστρεβλώνουν την ουσία του. Οι ομάδες εμφανίζονται ως "ευέλικτες", αλλά ο έλεγχος παραμένει συγκεντρωτικός — πρόκειται για Agile στο περιτύλιγμα, όχι στην πράξη.

Η μετάβαση προς μια πραγματικά Agile επιχείρηση απαιτεί πέντε θεμελιώδεις μετατοπίσεις:

1. Από την έμφαση στο κέρδος, στην ικανοποίηση του πελάτη.
2. Από την ιεραρχία, στις αυτο-οργανωμένες ομάδες.
3. Από τους κανόνες και τις διαδικασίες, στη συνεχή ανατροφοδότηση.
4. Από τη γραφειοκρατία, στη συλλογική μάθηση και διαφάνεια.
5. Από την κάθετη εντολή, στον οριζόντιο διάλογο.

Για να γίνουν αυτές οι αλλαγές βιώσιμες, δεν επαρκούν οι διαδικασίες και τα εγχειρίδια. Ο Denning επισημαίνει ότι η αλλαγή κουλτούρας είναι καταρχήν ζήτημα αφήγησης. Ηγεσία σημαίνει να μπορείς να αφηγηθείς ένα νέο μέλλον — ένα μέλλον όπου η καινοτομία δεν τιμωρείται, ο πελάτης δεν είναι ενοχλητικός, και η μάθηση δεν θεωρείται απειλή.

Η Apple, η Zara ή η Google δεν κατέκτησαν την αγορά με διαδικασίες. Το έκαναν δημιουργώντας οργανισμούς όπου η ευελιξία δεν ήταν εξαίρεση αλλά κανόνας· όπου το Agile δεν ήταν ένα εργαλείο προγραμματιστών, αλλά μια κοινή γλώσσα σκέψης και δράσης.

Η πορεία προς μια πλήρως Agile επιχείρηση δεν είναι ούτε γραμμική ούτε εύκολη. Αλλά είναι ίσως η μόνη που οδηγεί σε έναν οργανισμό που ανθίζει μέσα στην αβεβαιότητα — αντί απλώς να την αντέχει.

---

Βιβλιογραφία

• Denning, S. (2015). How to Make the Whole Organization Agile. Forbes & Scrum Alliance.
• Denning, S. (2011). The Leader’s Guide to Radical Management. Jossey-Bass.
• Denning, S. (2011). The Leader’s Guide to Storytelling. Jossey-Bass.
• Laloux, F. (2014). Reinventing Organizations. Nelson Parker.
• Hamel, G. (2007). The Future of Management. Harvard Business Review Press.