Η χρηστικότητα είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά ποιότητας για κάθε διαδραστικό προϊόν [2][5]. Τρεις διαφορετικές μεθοδολογίες αξιολόγησης χρησιμοποιούνται ευρέως για την αξιολόγηση της χρηστικότητας των κινητών εφαρμογών [1]:
- Εργαστηριακά πειράματα, όπου οι συμμετέχοντες εκτελούν συγκεκριμένες εργασίες χρησιμοποιώντας την υπό διερεύνηση εφαρμογή με χρήση κινητής συσκευής σε ελεγχόμενο εργαστηριακό περιβάλλον.
- Μελέτες πεδίου, όπου οι χρήστες ερωτώνται για την άποψη τους που προκύπτει από την χρήση της εφαρμογής με κινητή συσκευή
- Καταγραφή ποσοτικών δεδομένων, κατά την διάρκεια χρήσης της εφαρμογής σε σχέση με τον χρόνο αλλά και την προσπάθεια για την ολοκλήρωση μιας ή και περισσοτέρων λειτουργιών.
Για να είναι αποτελεσματική η δοκιμή ευχρηστίας, πρέπει να είναι σε θέση να αποσπά την πληροφόρηση από τους χρήστες σχετικά με το βαθμό δυσκολίας και το επίπεδο ικανοποίησης των χρηστών κατά τη χρήση της εφαρμογής, καθώς και για την αξιολόγηση των επιδόσεων που επιτεύχθηκαν από τους χρήστες [3].
Από την μελέτη της βιβλιογραφίας προκύπτει ότι κάθε εκάστη μεθοδολογία έχει πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Τα εργαστηριακά πειράματα λόγου χάρη απαιτούν εξοπλισμό και επιφέρουν μεγαλύτερο οικονομικό κόστος. Επιπλέον είναι μάλλον η λιγότερο αποτελεσματική μέθοδος, καθώς περισσότερα και διαφορετικού τύπου προβλήματα εμφανίζονται με τη μελέτη πεδίου σε σύγκριση με τα εργαστηριακά πειράματα. Πολλές φορές επίσης τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την ποσοτική μέτρηση δεδομένων δεν εφαρμόζονται ή δεν ερμηνεύονται αποτελεσματικά [1]. Σημείο προσοχής επίσης κατά τον σχεδιασμό και την διενέργεια έρευνας αξιολόγησης ενός προϊόντος είναι η αποτελεσματική διαχείριση των εμποδίων όπως αυτά περιγράφονται σε αρκετές επιστημονικές εργασίες. Οι μελέτες αυτές έχουν εντοπίσει διάφορα αίτια που μπορεί να ευθύνονται για την περιορισμένη υιοθέτηση πρακτικών ευχρηστίας, γενικά όμως συμφωνούν ότι τα τρία βασικά εμπόδια είναι α) ο περιορισμός των διαθέσιμων πόρων, β) η περιορισμένη κατανόηση της ιδέας και των μεθόδων χρηστικότητας και γ) η αντίσταση της ομάδας ανάπτυξης στην υιοθέτηση πρακτικών ευχρηστίας [5].
Τα χαρακτηριστικά που αποτελούν σημεία κλειδιά για την αξιολόγηση της χρηστικότητας είναι κατά πόσο οι εφαρμογές κρατούν ενήμερο τον χρήστη για τις αλλαγές κατά την διάρκεια λειτουργίες της εφαρμογής, τη δυνατότητα ο χρήστης να έχει τον έλεγχο της συσκευής και του λογισμικού, την πρόβλεψη και την αποφυγή σφαλμάτων κατά την λειτουργία, την οικονομία των πόρων της συσκευής, την προσαρμογή στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και αισθητική του χρήστη, την βοήθεια προς τον χρήστη όταν την χρειαστεί και την εργονομία [2][4].
Ο J.Nielsen (1994) αναγνώρισε τα ακόλουθα πέντε (5) χαρακτηριστικά ευχρηστίας: Αποδοτικότητα, ικανοποίηση χρήστη, ευκολία μάθησης, απομνημόνευση και ανοχή στα σφάλματα.
Ο οργανισμός προτυποποίησης ISO (1997) αναφέρει ως παράγοντες ευχρηστίας την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα της εφαρμογής και την ικανοποίηση του χρήστη.
Οι R. Harrison, D. Flood, D. Duce (2013) πρότειναν το μοντέλο ευχρηστίας PACMAD (People at the Center of Mobile Application Development), το οποίο προσδιορίζει 7 χαρακτηριστικά που αντικατοπτρίζουν τη χρηστικότητα μιας εφαρμογής: αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα, ικανοποίηση, μάθηση, απομνημόνευση, διαχείριση σφαλμάτων και γνωστικό φορτίο. Κάθε ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά έχει αντίκτυπο στη συνολική χρηστικότητα της εφαρμογής και ως τέτοιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στην αξιολόγηση της [6].
Βιβλιογραφία
- Nayebi, F., Desharnais, J. M., & Abran, A. (2012, April). The state of the art of mobile application usability evaluation. In Electrical & Computer Engineering (CCECE), 2012 25th IEEE Canadian Conference on (pp. 1-4). IEEE.
- Inostroza, R., Rusu, C., Roncagliolo, S., & Rusu, V. (2013, November). Usability heuristics for touchscreen-based mobile devices: update. In Proceedings of the 2013 Chilean Conference on Human-Computer Interaction (pp. 24-29). ACM.
- Alshehri, F., & Freeman, M. (2012, January). Methods of usability evaluations of mobile devices. In ACIS 2012: Location, location, location: Proceedings of the 23rd Australasian Conference on Information Systems 2012 (pp. 1-10). ACIS.
- Joyce, G., Lilley, M., Barker, T., & Jefferies, A. (2016). Mobile application usability: heuristic evaluation and evaluation of heuristics. In Advances in Human Factors, Software, and Systems Engineering (pp. 77-86). Springer, Cham.
- Bruun, A., & Stage, J. (2015). New approaches to usability evaluation in software development: Barefoot and crowdsourcing. Journal of Systems and Software, 105, 40-53.
- Harrison, R., Flood, D., & Duce, D. (2013). Usability of mobile applications: literature review and rationale for a new usability model. Journal of Interaction Science, 1(1), 1.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου