Από τη Βελτιστοποίηση στην Προσαρμοστικότητα: Πώς τα Business Processes Εξελίσσονται στην Εποχή της Αβεβαιότητας

 

Για χρόνια, τα επιχειρησιακά processes θεωρούνταν σταθερές γραμμές παραγωγής λογικής, ορθολογικά σχεδιασμένα, βελτιστοποιημένα για ταχύτητα, κόστος και ποιότητα. Ένα BPM (Business Process Management) project με Gantt charts, KPIs και process owners έμοιαζε αρκετό για να διασφαλίσει τη «σωστή ροή». Σήμερα, όμως, το πλαίσιο έχει αλλάξει. Η αβεβαιότητα – από τις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας μέχρι την αστάθεια των αγορών και την τεχνολογική έκρηξη – αναδεικνύει ότι η βελτιστοποίηση χωρίς προσαρμοστικότητα είναι σαν ένα τέλεια κουρδισμένο ρολόι… που σταματά με το πρώτο απρόβλεπτο σοκ.

Στις δεκαετίες του ’90 και του 2000, η βελτιστοποίηση κυριαρχούσε. ERP συστήματα κατέγραψαν κάθε παραγγελία, κάθε τιμολόγιο, κάθε βήμα. Ένα process όπως η παραγγελιοληψία σχεδιάστηκε ώστε να έχει ελάχιστο χρόνο κύκλου, ελάχιστο κόστος, μηδενικά σφάλματα. Όμως, αυτή η «γραμμική τελειότητα» απέτυχε να αντέξει όταν ξαφνικά οι ανάγκες άλλαξαν – π.χ. όταν ένα νέο κανάλι πωλήσεων (όπως το e-commerce) εμφανίστηκε, τα rigid processes έγιναν βαρίδια.

Σήμερα, οι οργανισμοί συνειδητοποιούν ότι η ανθεκτικότητα είναι εξίσου σημαντική με την αποδοτικότητα. Τα business processes δεν μπορούν να είναι στατικά – πρέπει να ενσωματώνουν feedback loops, να επιτρέπουν παραλλαγές και να εξελίσσονται ταχύτερα από την αγορά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εταιρείες logistics: μετά την πανδημία, αναγκάστηκαν να επανασχεδιάσουν τα processes τους σε πραγματικό χρόνο, ενσωματώνοντας αυτοματοποιημένες ροές RPA (Robotic Process Automation) που παρακάμπτουν bottlenecks, αλλά και «έξυπνες» αποφάσεις βασισμένες σε δεδομένα πρόβλεψης ζήτησης.

Η κλασική διαχείριση processes (BPM) εξελίσσεται σε Dynamic BPM, όπου τα workflows δεν είναι στατικά διαγράμματα αλλά ζωντανά μοντέλα που ενημερώνονται από real-time data. Οι πλατφόρμες low-code/no-code επιτρέπουν στους ίδιους τους χρήστες να προσαρμόζουν workflows χωρίς να περιμένουν developers. Έτσι, η επιχείρηση κινείται σαν οργανισμός: οι διαδικασίες προσαρμόζονται συνεχώς, χωρίς να καταρρέει η συνοχή.

Η AI προσθέτει ακόμα μία διάσταση: δεν περιορίζεται σε στατικές αποφάσεις αλλά μαθαίνει από το παρελθόν για να προβλέπει το μέλλον. Στο finance, για παράδειγμα, η αξιολόγηση κινδύνου ενός πελάτη δεν είναι πλέον ένα fixed process αλλά μια adaptive ροή που χρησιμοποιεί predictive analytics. Η AI λειτουργεί σαν «αισθητήρας» του επιχειρησιακού περιβάλλοντος, τροφοδοτώντας τα processes με νοημοσύνη που μειώνει την αβεβαιότητα.

Το ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο «πόσο αποδοτικό είναι το process», αλλά «πόσο εύκολα αλλάζει όταν αλλάζει ο κόσμος γύρω του». Μια αλυσίδα παραγωγής μπορεί να είναι τέλεια βελτιστοποιημένη, αλλά αν δεν μπορεί να ενσωματώσει μια νέα τεχνολογία ή να ανταποκριθεί σε μια ξαφνική διακοπή εφοδιασμού, η αξία της μηδενίζεται. Η επιτυχία βρίσκεται στην ισορροπία.

Στην εποχή της αβεβαιότητας, τα business processes δεν είναι πια μόνο εργαλεία αποδοτικότητας. Είναι οι «νευρώνες» που επιτρέπουν στον οργανισμό να αντιλαμβάνεται, να μαθαίνει και να αντιδρά. Το στοίχημα δεν είναι να τα παγώσεις στην τελειότητα, αλλά να τους δώσεις τη δυνατότητα να αναπνέουν.


Βιβλιογραφία

  • Hammer, M. & Champy, J. Reengineering the Corporation: A Manifesto for Business Revolution. Harper Business.
  • Harmon, P. Business Process Change: A Business Process Management Guide for Managers and Process Professionals. Morgan Kaufmann.
  • Davenport, T. Process Innovation: Reengineering Work through Information Technology. Harvard Business School Press.
  • van der Aalst, W. Process Mining: Data Science in Action. Springer.
  • McKinsey & Company. (2023). The State of Business Process Management in the Digital Era.

Δεν υπάρχουν σχόλια: